سفارش تبلیغ
صبا ویژن
محبوب ترینِ بندگانم نزد من، شخص پرهیزگارِجوینده پاداشِ بسیار، ملازمِ عالمان، پیرو بردباران، و پذیرنده از حکیمان است . [امام سجّاد علیه السلام]
اتیسم، اتیستیک، آسپرگر، رت، اختلالات نافذ رشد
 
 RSS |خانه |ارتباط با من| درباره من|پارسی بلاگ
»» رفتارهای اختلالی در کودکان اُتیستیک و روشهای مقابله با آنها این

رفتارهای اختلالی در کودکان اُتیستیک و روشهای مقابله با آنها
این نوع رفتارها شاید یکی از مشکلترین موانع بر سر راه درمان کودکان اُتیستیک باشد . ممکن است تغییر آنها بسیار مشکل باشد و همینطور باعث بروز استرس وسردرگمی فراوان برای هر کسی شوند . شاید بزرگترین مانع ، اکراه افراد در رابطه با اظهار و بیان این رفتارها باشد و هیچوقت این رفتارها به عنوان هدفی برای تغییر قرار نگیرند .
دلایل زیادی وجود دارند که چرا بیشتر برنامه ها این مبحث مهم را مورد بررسی قرار نمیدهند . مثلاً برای مبتدی ها تغییر رفتارهای اختلالی کار بسیار مشکلی می باشد. رفتارهای اختلالی تأثیرات غیر عادی بر روی یادگیری کودک دارند همچنین بر قدرت تطابق و تقلید از دنیای اطراف تأثیر منفی قابل توجه دارند . این رفتارها مانند رفتارهائی که کودک طی سالیانی فرا گرفته است ، بسیار مشکل تغییر پذیر هستند . وقتی که شما سعی میکنید این رفتارها را تغییر دهید ممکن است با افزایش این رفتار ها به صورت هشداردهنده ای روبرو شوید . ممکن است که کودک بسیار ناراحت شود وقتی که می بیند شما سعی دارید رفتاری را که او عادت دارد و برای او مؤثربوده است را از اوبگیرید . همچنین آنها ازگذشته یادگرفته اند که رفتارهای اختلالی جدّی ،میتوانند باعث اطاعت دیگران از آنها شوند و یا اینکه دیگران از کار خواسته شده از آنها ، منصرف شوند.از آنجائی که ما نمی خواهیم کودک ناراحت شود و نیز نمی خواهیم او را عصبانی کنیم پس در بیشتر مواقع تسلیم کودک و شرایط ایجاد شده می شویم . متأسفانه تسلیم شدن در برابر رفتارهای اختلالی کودک مانند مشوق برای او عمل کرده و راه از بین بردن این رفتارها را مشکلترمیکند .
علّت دیگری که این مبحث مورد توجه قرار نمی گیرداین است که مردم فکر میکنند اگر کودک رفتارهای هوشیارانه خود را افزایش دهد کمتر به نظر میرسد که مشکل دارد . از نقطه نظر والدین و تراپیست ها آموختن مهارتهای آکادمیک وارتباطی مهمتر از همه چیز است و نتایج آن بیشتر از هر چیز دیگر نمود داشته و آنها را هیجان زده میکند پس بنابر این بیشتر در مرکز توجه قرار می گیرند . عقیده بر این است که بدون مهارتهای کلامی فرصت یادگیری و موفقیّت کودک کم میشود ولی برخلاف انتظاراین رفتارهای اختلالی می باشند که بیشتر از هر چیزی مانع پیشرفت و یادگیری می شوند .گاهی اوقات تصور می شودکه اگر کودک مهارت کلامی را بدست آورد رفتارهای اختلالی او از بین خواهد رفت و یا اینکه کم خواهد شد.متأسفانه نه تنهاوجود رفتارهای اختلالی به صورت قابل توجهی فرصت یادگیری کودک را می گیرند بلکه سرعت یادگیری را نیز کم کرده واثر منفی بر توانائی های کودک جهت یادگیری خواهند داشت . در نهایت ما باید به این رفتارها توجه خاصی داشته باشیم . متأسفانه در صورت تأخیر، اصلاح این رفتارها بسیار مشکل خواهند بود. رفتارهای اختلالی گاهی برای والدین و تراپیست مشهود نیستندو به آنها توجهی نمی شود .گاهی افراد به قدری با رفتارهای اختلالی انس گرفته اند که حتی به آن توجه نمی کنند ونمی فهمند که این رفتار کودک اختلالی بوده و چقدر مختل کننده پیشرفت کودک است .گاهی اوقات شرایط مطلوبی راجهت این رفتارها برای کودک فراهم میکنیم بدون آنکه متوجه آن باشیم . از آنجائی که کودک زحمت زیادی را برای کسب این رفتارها نمی کشد ، اتفاق افتادن این رفتارها زیاد به چشم نمی آیند . شما فقط می بینید که اگر همان شرایط را برای کودک فراهم نکنید او بسیار عصبانی خواهدشد و یا اینکه ایجاد دردسر برای افراد خانواده میکند پس بدون اطلاع شرایط رفتار اختلالی را برای کودک فراهم میکنیم .گاهی والدین و تراپیست فکر میکنند که این رفتارها به
رور زمان و به خودی خود برطرف خواهند شد که در این صورت به آن اهمیت نخواهند داد و بدتر ازهمه اینکه آنها فکر میکنند یادگیری مهارتهای جدید و مخصوصاً کلامی وجود این رفتارهای اختلالی را قابل بخشایش میکنند . متأسفانه ابن طرز فکرها فقط باعث کندتر شدن سرعت اصلاح رفتارها و یادگیری کودک میشوند .
همانطور که گفته شد ممکن است تلاش برای تغییر این رفتارها باعث ناراحتی و افسردگی کودک شود واین تجربه خوبی نخواهد بود.در کنار اینکه نمی خواهید کودک خود راعصبانی ببینید،همچنین برای شما مشکل است که اورا ناراحت وافسرده کنید . اگرچه افزایش رفتارهای اختلالی در واقع نشانه مثبتی است ( این نشان میدهد که کودک از تلاش برای تغییر رفتار آگاه است و می خواهد از خود مقاومت نشان بدهد) ولی هنوز احساس خوبی نمی توان داشت. شما مجبور هستید که قبول کنید هدف خوشحالی کوتاه مدت کودک نیست بلکه هدف درمان او،خوشحالی و استقلال دراز مدت است . ما میدانیم که چطور میتوانیم کودک را خوشحال کنیم ، فقط کافی است که به او اجازه دهیم هر کاری را که دوست دارد انجام دهد حتی تحریک خود، ولی بسیاری از اوقات مجبور هستیم که بر خلاف خواسته کودک رفتار کنیم .
به طور خلاصه میتوان گفت،بیشتر افراد معتقدند سروکارداشتن با رفتارهای اختلالی درمقایسه با مثلاً آموزش کلامی به صبر وتلاش زیادی نیاز دارد مخصوصاً اگر تیم درمانی این مهارت و تخصص را نداشته باشند،ترس ونبود پشتیبانی تجربی و علمی باعث میشوند که به راحتی تیم درمانی از درگیر شدن با این نوع اختلالات طفره بروند .

چه موقع رفتارها را مخرب فرض میکنیم

رفتارهائی مانند بدرفتاری،خشونت،ونافرمانی را به راحتی میتوان به عنوان رفتارهای مخرب توصیف کرد.رفتارهای دیگری که طبیعتاً مجهول و نامشخص هستند،مانند بی توجهی، شرکت نکردن در کارها ، انجام ندادن کار محول شده ، و گوشه گیری ممکن است مخرب نباشند ولی به هر حال در امر یادگیری اختلال ایجاد می کنند . همه آنها باید مورد توجه قرار گیرند و هدفی برای تصحیح باشند . اگر چه این دسته دوم ممکن است مانند دسته اول واضح نباشند ولی به طور مساوی( اگر بیشتر نباشند ) میتوانند مانع یادگیری و پیشرفت کودک باشند و به طور خلاصه می توان گفت هر رفتاری که مانع یادگیری و پیشرفت شود رفتار مخرب است.

ایجاد بهترین محیط

قبل از اینکه یک برنامه رسمی شروع شود ، بسیار سودمند و مفید خواهد بود اگر یک محیط و شرایط آموزش مثبت ایجاد شود. این کار نه تنها باعث افزایش تأثیر مثبت برنامه می شود بلکه برنامه را هم برای کودک و هم برای تراپیست خیلی لذت بخش تر و قابل قبول تر می کند . این منظور را می توان به وسیله فراهم کردن شرایطی که کودک در آن احساس آرامش و راحتی می کند ، فراهم کرد . در این صورت همکاری کودک بیشتر خواهد بود . برای شروع بهتر است ابتدا با کودک بنشینید وبا اسباب بازی هائی که او دوست دارد با هم شروع به بازی کنید و در ضمن از او هیچ تقاضائی نکنید . هنگامیکه حس کردید کودک راحت است وحضور شما را نیز قبول کرده است دستور العمل ها را میتوانید شروع کنید . البته بهتر است با دستورهائی شروع کنید که احتمال میدهید کودک از آنها پیروی خواهد کرد. مثلاً می توانید به کودک بگوئید (با صدائی جذاب و بازی گونه) "بیسکوئیت را بخور" ، "مرا نگاه کن" ، "توپ را بیانداز". ایجاد شرایط مثبت یادگیری نه تنها رفتارهای
اختلالی و مخرب را کم و یا حذف می کند بلکه خود مشوق خوبی برای رفتار مثبت و درست کودک است.توجه داشته باشید که مشوق در ابتدا نباید فقط به صورت کلامی باشد بلکه باید شامل چیزهای قابل حس مانند اسباب بازی ، بازی ،و خوراکی هم باشد . در صورت تشویق کلامی باید نام فعالیّت مطلوب انجام شده نیز ذکر شود مانند : آفرین چه در بستن خوبی . البته از عباراتی استفاده کنید که علاوه بر سادگی برای کودک قابل درک باشند .
در کنار کاهش مشکلات رفتاری و در نتیجه ایجاد فرصت بیشتر جهت یادگیری و رفتار درست، منافع بسیار دیگری نیز وجود خواهند داشت اگر برنامه و جلسات را با چنین شرایط محیطی مثبتی آغاز کنید :
1- این کار به شما اجازه میدهد که رابطه مثبت خوبی با کودک برقرار کنید که این امر خود از مهمترین عوامل موفقیًت در برنامه درمانی است .
2- فرصت خوبی را برای شما ایجاد می کند تا از نقاط ضعف و قوّت خود و کودک اطلاع پیدا کنید .
3- با این شرایط می توانید مشوقهای دیگر را نیز شناخته و توسعه دهید .
4- باعث خواهد شد که کودک به محیط جلسه و وسائل آن دلبستگی پیدا کرده و اشتیاق داشته باشد تا هر چه زودتر دوباره به تمرین برگردد .
5- شما راحت تر می توانید روش و برنامه درمانی را پیاده کنید زیرا مقاومت کمتری از جانب کودک خواهید داشت .

محیط و استرس

محیط تأثیر فراوانی بر روی رفتار دارد . اگر در محیط عوامل ناراحت کننده ای مانند سروصدا،دمای نامناسب،... وجود داشته باشند ، می توانند باعث ناراحتی ،عصبی بودن، خشم و غیره شوند. اگر این عوامل از محیط حذف شوند و شرائط بهتری فراهم شود باعث آرامش و احساس امنیت و راحتی کودک می شود. این امر برای همه افراد صادق است مخصوصاً کودکان اُتیستیک . صحبت نرم و آرام می تواند تأثیر بسزائی بر روی رفتارهای اختلالی داشته باشد.البته به طور طبیعی خلاف این امر واقع می شود یعنی اغلب افراد با دیدن این رفتارها صدای خود را بالا برده و تند صحبت می کنند . این طرز برخورد نه تنها باعث پریشانی کودک می شود بلکه خود شما را هم آشفته تر می کند.مثلاً دقت کنید وقتی که کودک به چیزی چنگ میزند شما هم بلافاصله به همان چیز چنگ میزنید تا جلو این کار کودک را بگیرید.به هر حال این نوع رفتارهای ناخودآگاه فقط بهم ریختگی و پریشانی کودک رابیشتر کرده و او را تحریک می کنیم تا در کار و خواسته خود پافشاری کند.حتی تمرین کنترل استرس برای خود شما نیز مفید خواهد بود و بهتر است تکنیکهای آن را فرا بگیرید در این صورت می توانید آرامش خود را در مواقع مواجهه با رفتارهای اختلالی کودک حفظ کنید.تصور صحنه های خوب و لذّت بخش،نفس عمیق کشیدن ،استراحت کوتاهی داشتن ، ... از تکنیکهائی هستند که می توان نام برد . با حفظ آرامش بهتر می توانید شرایط را کنترل کرده و کودک را نیز آرام کنید . در صورت داشتن آرامش نه تنها مشکلات بعدی را کم می کنید بلکه امید و انگیزه خود را برای رسیدن به اهداف برنامه درمانی تقویت می کنید . همچنین با این کار هر گونه توجه منفی که میتواند باعث افزایش و ادامه رفتارهای اختلالی کودک می شود را نیز کم می کنید .کم شدن احتمال انجام این نوع برخوردها و عصبانیت ها خود باعث کم شدن رفتارهای اختلالی نیز می شود . شما می توانید گاهی با دادن فرصت انتخاب به کودک،تأثیر خوبی بر رفتار او بگذارید . مثلاً انتخاب اینکه روی صندلی کار بکنید ویا روی زمین. با این کار به آرامش کودک نیز کمک می کنید . از کودک تقاضا و کاری را نخواهید که باعث شروع درگیری و عصبانیت او شود مگر اینکه شما آماده این شرایط باشید . بنابراین شما باید تشخیص بدهید که آیا این کار و تقاضا لازم است وآیا شما آماده عواقب آن هستید؟
گاهی اوقات خستگی و کسلی می تواند باعث بروز رفتارهای اختلالی شوند.لازم است که در مورد کودک بررسی کنید تا ببینید در چه مواردی کودک خسته و کسل می شود و عوامل آن چیست .ولی به یاد داشته باشید که گاهی خستگی و کسلی لازم است چون کودک باید یاد بگیرد که چگونه با آنها کنار بیاید . ما می توانبم تلاش کنیم تا از خستگی های غیر ضروری بکاهیم . موارد زیر فاکتور هائی هستند که ما می توانیم از آنها جهت کم کردن احتمالی خستگی کودک استفاده کنیم :
- از تُن صدای تشویق کننده و اشتیاق دار استفاده کنیم.
- تغییر دکوراسیون محل تمرین و جابجائی وسائل
- دستورات متفاوت برای یک کار خواسته شده
- استفاده از وسائل جالب و مورد علاقه کودک
- کودک را با تمرین و مهارتی که در حال حاضر یاد گرفته است خسته نکنید .
- اگر می بینید که کودک تمرینی را بخوبی یاد گرفته است و از انجام دادن آن لذّت می برد برای تنبیه او آن کار را از او نگیرید .
- دقت کنید که زمان جلسه طولانی نشود .
- سعی کنید که سطح موفقیت را بالا نگاه دارید .
- از چیزهائی که کودک دوست دارد (حتی تحریک خود )جهت مشوق استفاده کنید .
- کارها و تمرینات را لابلای هم و به صورت متنوع انجام دهید .
- مشوق ها را گاه به گاه تغییر دهید و از نوع طبیعی آنها استفاده کنید .
- سعی شود که از تنوع حتی در نوع و نحوه تمرین استفاده شود .
- از کلام به صورت طبیعی و ساده استفاده شود .
- در طول جلسات از مهارتهای مختلف استفاده کنید (کلامی ،بازی ، اجتماعی ،...) .
وقتی که رفتارهای اختلالی اتفاق می افتند،باید تا جائیکه ممکن است به آن توجه نشود و شاید بتوان گفت که کاملاً آنرا نادیده بگیرید . البته اگر رفتار مورد نظر باعث آسیب رساندن به خود کودک و یا دیگران میشود باید به آن توجه کرده و مقابله نمود . در صورت توجه بی جهت به رفتار اختلالی به طور ناخودآگاه مشوقی را برای ادامه آن برای کودک فراهم کرده ایم .توجه داشته باشید در صورت کم شدن رفتارهای اختلالی و یا حذف آنها توسط برنامه درمانی ، ممکن است کودک به عوامل بیرونی جهت اجتناب از رفتار اختلالی وابسته شود . با کم توجهی نسبت به این رفتارها می توانید از این مشکل جلوگیری کنید . البته کم توجهی که کودک دریابد نتیجه رفتار نادرست او بوده است و الا این رفتارها همیشه باید مورد توجه شما و برنامه درمانی قرار بگیرند . در قسمتهای بعدی طرز برخورد و تصحیح این نوع رفتارها را خواهیم خواند.
برنامه های رفتار درمانی اصولاً بر پایه اینکه : رفتارها در نتیجه پیامد آنها آموخته میشوند ،بنیان گذاشته شده اند . اگر یک رفتار پیامد مثبت داشته باشد به احتمال زیاد در آینده اتفاق خواهد افتاد و اگر پیامد یک رفتار منفی باشد احتمال وقوع آن بسیار کمتر خواهد بود . برای مثال اگر خشونت و عصبانیت کودک برای او نتیجه ای مثبت به همراه داشته باشد (مانند توجه ، فرار از کار محول شده ، ...) به احتمال زیاد کودک ، در آینده ، همان رفتار را در جهت بدست آوردن همان نتیجه از خود بروز خواهد داد . نکته مهم این است که اگر کودک بفهمد که در اثر رفتار خود از چیز دلخواه و مطلوبی محروم شده است احتمال زیادی دارد که در آینده آن رفتار را تکرار نکند .
رفتار درمانی در مورد رفتارهای اختلالی را می توان به دو دسته تقسیم کرد:
روشهای کم کردن رفتارمانند: بیرون بردن کودک از محیطی که کودک در آن رفتار اختلالی را از خود بروز داده و یا چند
روش دیگر که در آینده درباره آنها توضیح خواهیم داد .
روشهای بهبود بخشیدن به رفتار مانند : تشویق کردن برای رفتار مناسب و عدم تشویق برای رفتار نامناسب .
برنامه ها اغلب ترکیبی از هر دو روش هستند . مطلوبترین و مؤثر ترین نوع رفتار آن است که مشوقی طبیعی مانند بازی ،ارتباط و... داشته باشد . از آنجائی که کودک مشوق خود را از طریق رفتار خود به صورت طبیعی حس کرده است (رفتار مطلوب آموخته شده ) او تمایل کمتری خواهد داشت تا از طریق رفتار اختلالی به همان مشوق (مانند سابق )دست پیدا کند.
تصحیح رفتاری و رفتار درمانی در کاهش رفتارهای شدید اختلالی مانند خودآزاری ، عصبانیت شدید ، ... بسیار مؤثر و موفق بوده است . بعلاوه کودکان تحت درمان با این برنامه ها مهارتهای خوبی در زمینه های مختلف مانند ارتباط ، بازی ، استقلال فردی ، و اجتماعی شدن بدست آورده اند. اگر چه بسیاری از برنامه های رفتاردرمانی باعث کاهش رفتارهای اختلالی می شوند ولی مهم این است که در دراز مدت دوباره این رفتارها به سراغ کودک برنگردند و همینطور رفتارهای مناسبی را جایگزین آنها بکنیم . فاکتور های زیادی هستند که در تأثیر و مطلوب بودن برنامه در دراز مدت مؤثر هستند . اگر در برنامه فهم و بررسی درستی از رفتارهای اختلالی و علل آنها نشده باشد فاکتورهای لازم برای مقابله با این رفتارها به درستی فراهم نشده و در نتیجه اهداف مطلوب در برخورد با این معضل بزرگ بدست نمی آیند . برنامه های درمانی اغلب با فرض اینکه تمام تلاش باید در راه حذف رفتارهای غیر قابل قبول باشند ، طرح شده اند . متأسفانه اگر مثلاً کودکی هنگام عصبانیت به صورت خود سیلی بزند فقط با مانع شدن از این کار نمی توان این مشکل را تصحیح کرد. اگر برنامه درمانی راه وبرنامه درستی برای تصحیح این رفتار خود آزاری نداشته باشد بعید نیست که به زودی کوبیدن سر به دیوار جای سیلی زدن را بگیرد . اگر برنامه درمانی بر پایه یک سری بررسی های عملی از رفتاروعصبانیت و همچنین خودآزاری کودک پایه گذاری شده باشد برنامه به طور مطمئن بسیار مؤثرتر خواهد بود .
کلید وراز تغییر مؤثر رفتارهای اختلالی ، به مرور زمان ،فهمیدن عملکرد رفتار مورد نظر است.چیزی که مشهود است این است که این نوع رفتارها تصادفی نیستند . آنها به منظور خاصی از طرف کودک انجام می شوند . برای مثال عصبانیت و خشونت می تواند در جهت کم کردن استرس باشند و یا برای اجتناب از کاری که کودک دلش نمی خواهد آنرا انجام دهد و یا برای جلب توجه . رفتارهای اختلالی می توانند به صورت عادت شوند زیرا آنها راهی هستند برای ارتباط ، تأثیر گذاری بر محیط اطراف ، و برآورده کردن احتیاجات . از آنجائی که رفتارهای اختلالی می توانند راهی برای رفع احتیاجات باشند ، برنامه درمانی مؤثر باید به کودک رفتارهای دیگری بیاموزد که به صورت موفّقی همان احتیاجات کودک را برآورده کند . در صورتی که کودک رفتار مناسب جایگزین را نیاموزد ممکن است رفتارهای نامناسب دیگری را نیز کسب کرده و یا اینکه در آینده دوباره رفتارهای اختلالی را از خود بروز دهد .کودک باید به دقت آموزش داده شود تا به وسیله راه مناسبتری احتیاجات خود را به طور مطلوب بدست آورد.پیدا کردن یک جایگزین رفتاری اغلب از مشکلات این نوع برنامه ها می باشد. خیلی آسان است که شما بفهمید کودک چه چیزی را نباید انجام دهد ولی بسیار مشکل است که بفهمید چه چیزی را باید به جای آن انجام بدهد .
جایگزینی رفتاری نه تنها احتیاج به بررسی ، تحلیل عملکرد و چگونگی رفتار نامناسب دارد بلکه باید مشخص شود که چه رفتار جایگزینی می تواند همان اهداف را برای کودک داشته باشد و چه رفتاری را کودک قادر به یادگیری آن است . علاوه بر آن باید همان رفتار جایگزین به قسمتهای کوچکتر تقسیم شود .
کمبود صبر و تحمل از عوامل دیگری است که بر مشکلات برنامه می افزاید .آموختن مهارتهای جایگزینی کاری درازمدت است . رفتارهای اختلالی در طول سالها برای کودک بدست آمده اند ، بنابراین منطقی است که فکر کنید جایگزین کردن آنها
و حذف رفتارهای اختلالی به یک برنامه درازمدت ، دقیق و عمیق نیاز دارد که خود مستلزم زمان زیاد است . متأسفانه بسیاری تلاش می کنند که همه مهارتها را به یکباره به کودک بیاموزند . این روش مناسب و خوبی نیست . باید در هر زمان یک مرحله سعی شود و وقتی از آن موفّق بیرون آمدید به سراغ مرحله بعد بروید .
زمان بندی مراحل آموزش نیز از مشکلات دیگر در برنامه رفتاردرمانی است . بسیار مهم است که برنامه در نهایت خوبی و تأثیر مثبت ممکن انجام شود . این بدین معنی است که کودک و تراپیست هر دو در بهترین شرایط جهت آموزش و آموختن باشند . معمولاً آموزش رفتارهای جایگزین بلافاصله بعد از بروز این رفتارها از طرف کودک انجام می شود که این روش مناسب نیست و کاملاً غلط است زیرا در این هنگام کودک عصبانی و ناراحت است و سطح یادگیری او مناسب آموزش نیست . همچنین ممکن است تراپیست نیز عصبانی شده وهر دو آنها شرایط مناسب آموزش و یادگیری را از دست بدهند . باید دقت کنید که آموزش زمانی باشد که کودک آرام و شاد باشد و رفتارهای اختلالی را از خود نشان نمی دهد و در نهایت اینکه آماده یادگیری یک رفتار جایگزین است .



نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » حسن زارع ( شنبه 92/8/4 :: ساعت 4:4 عصر )
»» لیست کل یادداشت های این وبلاگ

راهنمایی هائی برای برخورد با رفتارهای اختلالی راهنمایی های زیر
رفتارهای اختلالی در کودکان اُتیستیک و روشهای مقابله با آنها این
درمان اختلالات طیف اتیسم
زندگی با اُتیسم
درمان ، تعلیم و تربیت کودکان اتیسم
اتیسم چیست ؟
مکیدن انگشت زمان مناسب برای درمان زمان درمان اهمیت زیادی دارد
زندگی با اُتیسم نگاه کلّی بزرگ کردن یک کودک اُتیستیک همراه با
:درمان ، تعلیم و تربیت نگاه کلّی : برای والدین دانستن این م
علل بروز اُتیسم : تا کنون هیچ علت مشخصی برای اُتیسم کشف نشده
اوتیسم autism توسط انجمن روانشناسی آمریکا مشخص شده اند . در بیما
[عناوین آرشیوشده]

>> بازدید امروز: 39
>> بازدید دیروز: 28
>> مجموع بازدیدها: 758297

» درباره من

اتیسم، اتیستیک، آسپرگر، رت، اختلالات نافذ رشد

» پیوندهای روزانه

شارژر فندکی ماشین مارک اپل [3]
عکس [40]
فروش استثنایی زرشک [8]
فروش استثنایی زرشک [1]
فروش زرشک بیرجند با کیفیت بالا [5]
زرشک با کیفیت بالای خراسان جنوبی [6]
فروش بهترین نوع زرشک [2]
[آرشیو(7)]

» فهرست موضوعی یادداشت ها
اتیسم[7] . اختلال[3] . اختلال در رفتارهای اجتماعی[3] . اختلال اوتیستیک[3] . ارتباط[3] . تعاملات[3] . رشد[3] . مهارتهای[3] . مغز[2] . نکاتی در مورد تربیت کودکان[2] . های[2] . نقص در درک گفتار :[2] . هوش و نقصهای شناختی:[2] . علل PDD NOS مطالعات بیولوژیکی و رفتاری شواهد کافی ایجاد کرده ا[2] . مبتلا[2] . علائم و نشانه های PDD NOS[2] . ساختار آموزشی (ساماندهی )کودکان اوتیستیک[2] . مشکل[2] . رشد وآموزش ارتباطات و مهارتهای اجتماعی[2] . رفتارهای[2] . تشخیص PDD NOS[2] . درمان :PDD NOS[2] . درمان اختلالات طیف اتیسم[2] . روشهای درمان اوتیسم[2] . روشهای درمانی در ادامه ما به چند روش درمانی موجود برای کودکان[2] . سبک[2] . طبیعی[2] . حیطه[2] . درمان اوتیسم با کارتون[2] . پاتوفیزیولوژی[2] . به[2] . برنامه های آموزشی فردی برای کودکان و خانواده ((IEP - IFSP[2] . تحصیلات[2] . انواع ترس و راهکارهای درمانی[2] . ارتباطی[2] . با[2] . با رفتار خود چه به کودک می اموزیم[2] . بازی[2] . بر[2] . بروز[2] . اتیسم چیست؟ خلاصه : اتیسم اختلالی در مغز است که باعث می‌شود پرد[2] . اجتماعی[2] . اجتماعی،[2] . اختلال فرو پاشنده کودکی:[2] . ارزیابی توانایی برقراری ارتباط[2] . اتیسم و کودکان اتستیک را بهتر بشناسیم[2] . اتیسم چیست ؟[2] . آزمایش خاصی در دسترس نیست[2] . کلامی[2] . والدین[2] . وضعیت[2] . یک . کلامی، . کلیشه‌ای . کم . کمتر . کنند . که . کودکان . کودکان را در جمع خوب معرفی کنید . آموزش . آموزش جنسی آری یا نه ؟ . آنان . آنها . آیا امیدی به بهبودی بیماران اوتیسمی هست؟ در صورت مشاهده هر گونه . آیا اوتیسم رو به افزایش است؟ در ماه‌ های اخیر تحقیقات دامنه ‌دار . آیا می خواهید بچه ای باهوش تر داشته باشید؟! . ااختلا لات زبان ، تکلم ، و برقراری ارتباط : . اپیوئیدها چندین مطالعه روی کودکان اوتیستیک بر بد تنظیمی اپیو . اتیستیک . :درمان ، تعلیم و تربیت نگاه کلّی : برای والدین دانستن این م . [HOME to OASIS] [IMPORTANT NEWS] [BOOKSTORE] [MESSAGE BOARDS] . 1- اختلال اوتیستیک . AS/HFA is a disability because of its associated medical conditi . Attention Problems in Down Syndrome: Is this ADHD . Comprehensive Speech and . CUTTING THROUGH THE PSYCHOBABBLE: . DISCLAIMER: This page is not science, it"s just some thoughts by . Is Asperger’s syndrome/High-Functioning Autism necessarily a dis . Last Updated: . Looking At Metabolism . Occupational Therapy . Subclassification of Autism . The Neurodevelopment of Autism: . اتیسم چیست ؟ اتیسم نوعی اختلال رشدی است که با رفتارهای ارتباطی . اتیسم چیست ؟ بابک پسری 6 ساله است که از طرف پزشک متخصص اطفال جه . اُتیسم چیست ؟ اُتیسم اختلال رشد ذهنی پیچیده ای می باشد که معم . اتیسم چیست ؟ اتیسم ناتوانی رشدی شدیدی است که در سه سال اوّل ز . اُتیسم چیست؟ . اتیسم چیست؟ نشانههای عمومی بیماری اتیسم . اتیسم چیست؟ اتیسم یک اختلال نافذ رشد با نشانه های متفاوت است که . اتیسم: نوع شدیدى ازمغزمرد مغزهای مرد گونه در این مرحله از سفر تح . اثر آموزش موسیقی بر تواناییهای هوشی خردسالان . اثر ویتامین ها و مواد معدنی و امگا 3 در درمان کودکان با اوتیسم . اتیسم اختلالی در مغز . اتیسم اختلالی در مغز است که باعث می‌شود . اتیسم چگونه درمان می شود . اتیسم چیست . از . از بیش فعالی تا اوتیسم . از خطرات نمی ترسند . اسب درمانی شیوه جدید برای درمان اوتیسم . اسباب . است . استرس‌های شب امتحان‌ . استروش . افراد مبتلا به اتیسم چه اشتراکاتی دارند؟ . افسردگی نوجوانان . افسردگی، حملات آسم را در کودکان تشدید می‌کند . اقتصادی . اقتصادی، . انجمن جهانی کودک در خود مانده نشانه های زیر را برای اتیسم ذکر می . انواع اختلالات نافذ رشد چیست؟ . اختلال نافذ رشد غیر طبقه بندی ... . اختلال نافذ رشد غیر طبقه بندی شده PDD NOS . اختلال نافذ رشد غیر طبقه بندی شده PDD NOS علائم این گونه کودکان . اختلالات حرکتی: . اختلالات فراگیر رشد . اختلالات نافذ رشد . اختلالات یادگیری اختلال در یادگیری به عنوان اختلال در یک یا . احساس . احساس درد کمتر یا بیشتر از حد . اتیسم نوعی اختلال رشدی است که با رفتارهای ارتباطی . اختلال ازهم گسیختگی : . بزرگسالان . بعضی . بغل . برای . برای والدین دانستن این مطلب که کودک آنها اُتیسم می باشد تجربه تل . بررسی اختلالات زبانی کودکان مبتلا به اوتیسم در سنین پیش از دبستا . برقراری . برنامه غربالگری پیش دبستانی بالزر- مارتین . برنامه های آموزشی فردی برای کود ... . بازی کردن . باورهای غلط درباره اتیسم : کودکان مبتلا به اتیسم هرگز ارتباط چ . بچه‌های . با اسباب بازی درست بازی . ارزیابی PDD NOS . اوتیسم . اوتیسم autism . اوتیسم autism توسط انجمن روانشناسی آمریکا مشخص شده اند . در بیما . اوتیسم چیست؟ اوتیسم یک اختلال عصبی و بیولوژیکی است که نشانه‌هایش . اوتیسم و تلویزیون . ایجاد . این . ارتباط تسهیل شده . ارتباط چاقی زنان باردار و شکاف کام . اختلال پردازشهای حسی SPD- . اختلال در روابط /مهارتها / و واکنش های اجنماعی : عدم درک احسا . اختلال رشدی است که با رفتارهای ارتباطی . اختلال فرو پاشنده کودکی . تزریق واکسن سرخک، اوریون و سرخجه موجب ابتلا به اوتیسم نمی‌شود. . برنامه های آموزشی فردی برای کودکان و خانواده ((IEP - IFSP بیشتر . به روش آموزش معمول پاسخ نمی دهند . بهترین درمان اوتیسم آموزش فرد به فرد است. یک فوق تخصص روانپزشکی . بیماری اوتیسم کودکی (درخود ماندگی ) اوتیسم برای اولین بار در سا . پر . پرتحرک یا کم تحرک . پرخاشگری . تاب . تاثیر . تاریخچه . تحرک . تعریف خدمات بالینی . تعلیم وتربیت اتیسم . تماس . تماس چشمی ن یا تماس آن ها اندک . توصیه‌های گفتار درمانگران به مداحان و خوانندگان . چرا کودکان لجباز می شوند ؟ . چرخیدن . چرخیدن و تاب خوردن را خیلی دوست . چشمی . چه ویژگی‌هایی دارد؟ آیا راه درمانی دارد؟ چگونه باید با این کودکا . چه کسی به عنوان اتیسم شناخته می شود؟ متخصصین تخمین می زن . حالات مرتبط Associated features . حالات مرتبط Associated features بیان هیجانات بعضی از این کودکان . حتی . حرکات بدن . حرکات بدن در کودکان اتیستک . حرکتی . درمان زود هنگام اتیسم برنامه هائی برای کودکان زیر 3 سال : اگر کو . درمان کودکان PDD NOS . درمان مواد توهم‌زا . درمانهای دارویی با داروهای روانگردان در درمان بیماران PDD و عقب . دروغ گویی کودکان . دشوار . دنیای . دو نمونه بالینی: . دوپامین آزاد سازی دوپامین (DA) در مغز همراه با اثرات حرکتی و . دوست . دوست ن در آغوش گرفته شوند و یا دیگران را در بغل گیرند . دیده . دیگران . ذهنی . را . راهنمایی هائی برای برخورد با رفتارهای اختلالی اتیسم . راهنمایی هائی برای برخورد با رفتارهای اختلالی راهنمایی های زی . راههای ارتباط بهتر با کودکان . خارج . خواهران و برادران کودک اُتیستیک . خوب . خود . خود ارضایی کودکان . خودآزارانه . خوردن . خیلی . دارند . دارند. . دچار . در . در جستجوی معنویت از یادرفته . درد . درست . درشت . درمان . درمان : اتیستیک . ظریف . عشق به فرزند . علائم بالینی و رفتاری . علائم بالینی و رفتاری ختلال اتیستک . سر درگمی عناوین تشخیصی تمایل نهفته موجود پشت DSM IV این است که . سر درگمی عناوین تشخیصیPDD NOS . سلامت روانی . سندرم آسپرگر . سندرم آسپرگر: . روشهای درمانی اتیسم . روشهای درمانی و تربیتی : مطمئناً در مسیر افزایش اطلاعات خود در . روشهای سنتی . زبان چگونه تکامل پیدا کرده است؟ آیا در ابتدااصوات انسان ها مانند . زمینه . زندگی . زندگی با اُتیسم . زندگی با اُتیسم نگاه کلّی بزرگ کردن یک کودک اُتیستیک همراه با . زندگی با اُتیسم نگاه . زندگی با اُتیسم نگاه کلّی بزرگ کردن یک کودک اُتیستیک همراه با . درمان اختلالات طیف اتیسم متاسفانه، هیچ استاندارد طلایی برای درم . درمان اختلالات نافذ رشد : ( پرتوکل دانشگاه آریزونا) . درمان ، تعلیم و تربیت اتیسم . درمان ، تعلیم و تربیت کودکان اتیسم . تشخیص اتیسم : . تشخیص اُتیسم : . تشخیص های افتراقی . تصویر برداری با رادیو ایزوتوپ . رفتارهای اختلالی در کودکان اُتیستیک و روشهای مقابله با آنها این . رفتارهای اختلالی در کودکان اُتیستیک و روشهای مقابله با آنها ا . رفتارهای غیر معمول: . رفتارهای مراسمی یا اجباری . رفع مسمومیت : . رنگها . روان درمانی . روش تربیّتی بدون بکارگیری تنبیه فیزیکی . روشهای درجه بندی . مطالعات آزمایشگاهی: . سازد. . علایم ( ویژگیهای ) اتیسم . علایم و اختلالات همراه در بیش از 75 درصد موارد افراد مبتلا به . علت اتیسم چیست اتیسم یک ناتوانی طولانی مدت است که منجر به اختلا . علت اتیسم چیست؟ . علت شناسی اوتیسم . متاسفانه، هیچ استاندارد طلایی برای درمان اتیسم وجود ندارد. برخلا . متفاوت . مختلف . مربوط . مسائل امنیّتی در خانه . مسائل امنیّتی در خانه و اتیسم . مشاوره ها . علل اتیسم چیست؟ . علل اتیسم چیست؟ در این زمینه اختلاف نظرهای زیادی در بین متخصصین . علل اتیسم چیست؟ در این زمینه اختلاف نظرهای زیادی در بین متخصص . علل اتیسم چیست؟ در این زمینه اختلاف نظرهای زیادی در بین متخصصین . علل اوتیسم اوتیسم به وضعیت بیولوژیکی و شیمیایی مغز دارد. علت دق . علل بروز اُتیسم : . علل بروز اُتیسم : تا کنون هیچ علت مشخصی برای اُتیسم کشف نشده . علل بروز اُتیسم : تا کنون هیچ علت مشخصی برای اُتیسم کشف نشده . علل: . علل: اختلا اتیستیک . عوارض اتیسم عبارت است از : . عوامل موثر در بروز اوتیسم در مورد علل پیدایش بیماری اوتیسم، تئور . غربالگری و تشخیص اختلالات طیف اتیسم . غوش . غیر . فعالیت . قادر نیستند با دیگران رابطه برقرار . قبیل . کرایتریای تشخیصی آسپرگر در DSM IV به شرح زیر می باشند . کرایتریای تشخیصی اختلال فروپاشنده کودکی . کرایتریای تشخیصیDSM IV برای اختلال اوتیستیک به شرح زیر می باشند . کردن یک کودک اُتیستیک همراه با مشکلات فراوانی است و خانواده های . کودکان مسن تر و رویکرد عملی تشریک مساعی و همکاری . کورتیزول/ACTH سطوح هورمونهای قسمت قدامی غده هیپوفیز و ACTH و . گاهی . گذارد. . گلوتامات و گابا گلوتامات ، . گوش دادن به موسیقی در بهبود عملکرد کودکان کم‌توان ذهنی موثر است . مادرانه . و . نقص در نمو گفتاری : بسیاری از کودکان با PDD NOS قادر به ورور کر . هایی . هنر درمانی و اتستیک . هورمون تیروئید .و اتیسم .
» آرشیو مطالب
داستان تراژیک قهرمان مبتلا به اوتیسم
مرد بارانی فیلمی با موضوع اوتیسم
علت اُتیسم
سندروم آسپرگر چیست؟
نوابغ اتیسم و آسپرگر
دوره‌های اسب درمانی برای مبتلایان به اوتیسم
اوتیسم ودیابت
اختلال اوتیسم در کودک قبل از تولد قابل تشخیص است
تلفن‌های همراه عامل افزایش شیوع اوتیسم در کودکان
سلامت روانی
در جستجوی معنویت از یادرفته
افسردگی نوجوانان
رنگها
درمان مواد توهمزا
نظم کودکان
نکاتی در مورد تربیت کودکان
روشهای درمانی اوتیسم
اتیسم چیست ؟
اُتیسم چیست ؟
اُتیسم چیست ؟
اُتیسم چیست ؟
اُتیسم چیست ؟
اُتیسم چیست ؟
اُتیسم چیست ؟
اُتیسم چیست ؟
اُتیسم چیست ؟
اُتیسم چیست ؟
اُتیسم چیست ؟
اُتیسم چیست ؟
اُتیسم چیست ؟
انجمن جهانی کودک در خود مانده نشانه های زیر را برای اتیسم ذکر می
باورهای غلط درباره اتیسم
رفع مسمومیت
اختلال در روابط /مهارتها / و واکنش های اجنماعی
ااختلا لات زبان ، تکلم ، و برقراری ارتباط :
تشخیص اتیسم
اتیسم و کودکان اتستیک را بهتر بشناسیم
اتیسم چگونه درمان می شود
نشانههای اتیسم را میتوان در 5 طبقهی زیر گردآوری کرد:
نظریات علت شناسانه اوتیسم
زبان چگونه تکامل پیدا کرده است؟ آیا در ابتدااصوات انسان ها مانند
هورمون تیروئید .و اتیسم
نوروپپتیدها و اتیسم
نقش واسطه های شیمیایی در بروز اوتیسم
علت شناسی اوتیسم
اوتیسم و تلویزیون
اختلال ازهم گسیختگی
علایم و اختلالات همراه آسپرگر
The Neurodevelopment of Autism
AS/HFA is a disability because of its associated medical conditi
Comprehensive Speech and
firsth attempt
Attention Problems in Down Syndrome: Is this ADHD
CUTTING THROUGH THE PSYCHOBABBLE
DISCLAIMER: This page is not science
HOME to OASIS] [IMPORTANT NEWS] [BOOKSTORE] [MESSAGE BOARDS
Is Asperger’s syndrome/High-Functioning Autism necessarily a dis
Last Updated: ( 21/11/1388
Looking At Metabolism
Occupational Therapy ( 21/11/1388
Subclassification of Autism
اختلال اوتیستیک
اختلال فرو پاشنده کودکی
درمان اتیسم (
اردیبهشت 89
فروردین 89
اسفند 88
بهمن 88
دی 88
شهریور 88
تیر 88
خرداد 88
اردیبهشت 88
فروردین 88
اسفند 87
خرداد 89
اسفند 89
مرداد 89
اسفند 90

» لوگوی وبلاگ


» لینک دوستان
لحظه های آبی( دلسروده های فضل ا... قاسمی)
سایت اطلاع رسانی دکتر رحمت سخنی Dr.Rahmat Sokhani
هادرباد شناسی (روستایی در شرق شهرستان بیرجند)
لنگه کفش
ماهساچ
بهارانه
بهارانه
بلوچستان
چانه
پوشاک مردانه و زنانه، لباس های روز آقایان و خانم ها
کارواش خانگی همه کاره جت مینی
هسته گیر آلبالو
دستگاه بادکش طبی بدن رفع خستگی و حجامت
بامبو
آنلاین گلچین
دنیای آسان
راه روشن
اسپایکا
فروشگاه بیستِ بیست
توس بازار
چرخ خیاطی
سحا مارکت
عکس فانتزی و متحرک
گنجدونی
میرسالار
سورپرایز
بهترین نرم افزارهای، مالی، اداری حسابداری، انبارداری
برلیان
مشاور
اسیرعشق
سلحشوران
طراوت باران
یادداشتها و برداشتها
جهاد ادامه دارد...
عکس های زیبا و دیدنی از دنیای پرندگان
گیاهان دارویی
دوستی و دوست یابی
داستان های جذاب و خواندنی
سرزمین رویا
اس ام اس جدید/ پـَـــ نَ پـَـ/ پیامک جدید
کامپیوتر و لوازم جانبی و نرم افزار آموزش
عمو همه چی دان
فتو بلاگ
راه های و فواید و تاثیر و روحیه ... خدمتگذاری
سوالات کارشناسی ارشد 91 , 92
عکسهای سریال افسانه دونگ یی
بزرگترین گالری عکس افسانه دونگ یی
کان ذن ریو کاراته دو ایلخچی
مرکز استثنایی متوسطه حرفه ای تلاشگران بیرجند
نوری چایی_بیجار
روان شناسی psycology
تبادل نظر
وای ندیدید شما ا!!!!!!!

اسرائیل کودک کش، اسرائیل بچه کش، اسرائیل آدم کش، اسرائیل تروریست
مجموعه مقالات رایانه MOGHALAT COMPUTER
چرا اینجوری؟
مقالات روان شناسی
کودکان استثنایی
شناختی
روان شناسی کودکان استثنایی
مهدویت
نور الهی
مذهب عشق
.:: گاواره ::.
عاشق دلباخته
ESPERANCE
هامون و تفتان
کتابخانه دیجیتال روانشناسی
جنبش قطره سرگشته
کتاب الکترونیکی
روان شناسی
عشق+2
علی زارع
بزرگترین و برترین وبلاگ دخترونه ی خاورمیانه
عوامل پیشرفت ،راه‌های پیشرفت و موانع پیشرفت چیست ؟ عکس جالب
خانه اطلاعات
فیلم، کارتون، سریال ایرانی، خارجی، موسیقی پاپ، کلاسیک
طوفان در پرانتز
عکس پرنسس خشگله
پرسش مهر 10
خدمات اینترنتی و حراج نرم افزار
نرم افزارهای تخصصی و موبایل و نرم افزارهای آموزشی تخصصی و موبایل
لوازم آرایشی و بهداشتی و ادکلن
هر چی که بخواهی هست
بهترین ها برای ایرانیان
مقالات اختلالات رفتاری و روانی...
اختلالات و مشکلات جنسی
بهترین نرم افزارهای آموزشی زبان برای ایرانیان
بهترین ها لوازم آرایشی، لاغری، بهداشتی، عطر، ادکلن
گالری بهترین نرم افزار، کاربردی مکانیک، برق، الکترونیک، شیمی
بهترین نرم افزار زبان های خارجی انگلیسی آلمانی فرانسوی عربی
بهترین های نرم افزار آموزشی درسی، دانشگاهی، کامپیوتر، فنی مهندسی
بهترین لوازم منزل،خودرو،کامپیوتر، موبایل و کیت برای ایرانیان
بهترین دستبند، انگشتر، گردنبند، سرویس، گوشواره برای ایرانیان
بهترین های نرم افزارهای، مالی، اداری حسابداری برای ایرانیان
بهترین ها برای ایرانیان
بهترین ها برای ایرانیان
بهترین ها برای ایرانیان
جکستان . عکاسخانه
گالری نرم افزار آموزشی درسی، دانشگاهی، کامپیوتر، فنی
نرم افزار موبایل نوکیا، سونی اریکسون، موتورلا،
دیــــار عــــاشـقــان
بهترین ها برای ایرانیان
نرم افزار زبان های خارجی انگلیسی آلمانی فرانسوی عربی اسپانیایی
جستجو کردی نبود کلیک کن اینجا هست؟!!!!
boygirl
مشاوره و مقالات روانشناسی
عکس و پیامک و دانلود بازی و نرم افزار
فروشگاه کتب روانشناسی، اسلامی، ایران شناسی وسیستم عامل
لوازم خانگی و اثاثیه منزل و لوازم آشپزی
اموزش . ترفند . مقاله . نرم افزار
فروشگاه نرم افزارهای گرافیکی و سرگرمی و بازی
نرم افزارهای میکس مونتاژ و آموزشی میکس مونتاژ
پوشاک & تی شرت دخترانه پسرانه استین کوتاه و بلند & ژاکت
نرم افزار و دانلود و پیامک
سکوت نیمه شب
کوچک های بزرگ
دختر غریب ، پایگاه عکس های جدید
سانسور سریال افسانه جومونگ
موتور سنگین ... HONDA - SUZUKI ... موتور سنگین
چگونه خدمتگذار خوبی باشیم
مشکلات زندگی *** آیا در زندگیتان ؟؟؟؟
پیچیدگی سکوت
«بازتاب اخبار روز، تحلیل و تفسیر اخبار» اخبار بدون محدودیت
یادداشت های یه آسمونی
قالب های پارسی بلاگ
شهید محمدهادی جاودانی (کمیل)
دستنوشته های بی بی ریحانه
..:: نـو ر و ز::..
بهترین ها برای ایرانیان
فرهنگی هنری، عکس، مدل لباس، مانتو، ژاکت، سارافون دخترانه و زنانه
بهترین نرم افزارهای سیستم عامل، طراحی گرافیک و برنامه نویسی
نمونه سوالات پیش دانشگاهی و متوسطه رشته های ریاضی، تجربی، انسانی
روان شناسی
شور جوانان و ازدواج جوانان
مانتو و شال طرح پارمیس
کلاه بافتنی
سطل زباله ماشین
اجازه نمی دهیم
انتظار
مطی جون
پادشه خوبان
سرگرمی
تی وی مارکت
عاشقتم
دستگاه بادکش طبی بدن و حجامت
قالب بستنی ساز کودک
چرخ خیاطی
ساعت مچی در استایل مار کبری
جهان استور
مدرن
سروش مارکت
هایپرمارکت
نمونه سوالات دروس پیش دانشگاهی و متوسطه کلیه رشته ها
فروشگاه سی گل
دیجی فروش
بروزترین ها
شمع سازی و چشم های متحرک زیبا و فانتزی
روان شناسی مثبت گرا
گل بهشتی
سایت مشاوره بهترین تمبرهای جهان دکترسخنیdr.sokhani stamp
سلام

» صفحات اختصاصی

» لوگوی لینک دوستان



» موسیقی وبلاگ

» طراح قالب