اوتیسم چیست؟
اوتیسم یک اختلال عصبی و بیولوژیکی است که نشانههایش دربچهها از18 ماهگی تا 5 سالگی بروز میکند.اوتیسم درهر فردی شدت وضعف خاص خود را دارد. برخی نمی توانند اصلا صحبت کنند و احتیاج دارند که یک فرد سالم ازآن ها مراقبت کند وهرگز نمیتوانند به تنهایی زندگی کنند. در حالیکه برخی دیگر قادرند ارتباط برقرار کنند و میتوانند در نهایت با کسب مهارتهای لازم برای زندگی مستقل به تنهایی زندگی کنند.
اوتیسم اصولا بر چهار حوزه از توانایی های فرد اثر می گذارد :
1-ارتباط برقرار کردن (کلامی وغیرکلامی)
2-مهارتهای اجتماعی
3-رفتار
4-یادگیری
واقعیتهایی درباره اوتیسم:
- از هر 150 تولد در آمریکا یک مورد اوتیسمی تشخیص داده می شود.
- در اغلب مبتلایان، این بیماری تا آخر عمرهمراه آنها خواهد بود.
- اوتیسم در هر فردی متفاوت از فرد دیگر بروز می کند و به طور منحصر به فرد هرفرد مبتلا را دچار اختلالاتی میکند.
- طول عمر افراد اوتیسمی مثل بقیه افراد جامعه است.
- تخمین زده میشود که حدود یک میلیون اوتیسمی در امریکا هست.
- اوتیسم هم اکنون در کالیفرنیا بسیار رایجتر از سندرم داون عقب ماندگی ذهنی و فیبروز سیستسک است.
تعدادی از کودکان که اوتیسم درآنها زود تشخیص داده شده اگر مداخلات جدی شامل رفتار درمانی گفتاردرمانی و دارو دریافت کنند میتوانند زندگی عادی را دنبال کنند. همه افراد مبتلا زود تشخیص داده نمیشوند وچنین اقداماتی هم در موردشان انجام نمیشود ودرنتیجه زندگی عادی هم نخواهند داشت.
افراد اوتیسمی به طرق مختلفی به محرکهای محیطی پاسخ می دهند. گاهی فرد به هیچ عنوان قادر به حرف زدن نیست برخی رفتارهای خودانگیخته دارد (مثل دست زدن تولید آواهای بی معنا یا حرکات تکراری) ممکن است فرد بسیارپرخاشگر باشد یا بسیار درونگرا باشد و به تخریب درون و روان خودش گرایش داشته باشد اما مثل بقیه مردم افراد اوتیسمی هم بسیار متفاوت از یکدیگرند. در واقع تعداد بسیار کمی را می توان یافت که رفتارهایی دقیقا مثل هم داشته باشند. تعداد خیلی کمی هم همه مشخصاتی را که در زیر میآید را با هم دارند.
خصوصیات افراد اوتیسمی:
- قابلیتهای بسیار متفاوت (عدم توانایی در خواندن یا یادگیری خواندن در سنین بسیار پایین)
- حساسیت بیش از حد به درد یاعدم درک درد
- علاقه به یک برنامه روتین روزانه اسباب بازیها و لباسهای همیشگی در مجموع علاقه به ثبات و تنفر از تغییر
- تکرار کلمات و عبارات یکسان در موقعیتهای یکسان که به آن اکولالیا(echolalia)گویند.
- دشواری در بیان نیازها (اغلب سعی می کنند از ایما و اشاره به جای کلمات استفاده کنند.
- خندیدن در موقعیتهای نا مناسب (مثلن خندیدن به بچه ای که در حال گریه کردن است)
- به لحاظ فیزیکی و بدنی یا بسیار فعال هستند یا بسیار غیرفعال
- به صورت دوره ای یا بیشتر اوقات بداخلاق و کج خو وبهانه گیرو جیغ جیغو هستند.
- یا پرخاشگرند یا به شدت درون گرا
- تنهایی را ترجیح می دهند
- این بچهها شایدگاهی مثل ناشنواها هیچ واکنشی به کنشهای گفتاری و صداهای محیط نشان ندهند.
- بازیهای عجیب و غریب: چرخاندن اشیا، استفاده از اسباب بازیها برای کارهایی غیر از بازی با آنها، یا علاقه عجیب به شیی که برای سن او مناسب نیست.
- فقدان یا ضعف ارتباط چشمی
- پاسخ ندادن به روشهای عادی آموزش
- رفتار غیر عادی نشان دادن در جمع و یا خوب حاضر نشدن در جمع
- ناتوانی در دنبال کردن وادامه یک مکالمه
- انزجار از بغل کردن و یا در آغوش گرفته شدن
- حساسیت به صدای بلند، مارک لباس، لباس زیر، بو و نور
- اغلب برای دنبال کردن اشیا با چشم، از دید جانبیشان استفاده میکنند نه از دید مستقیم.
- علائق خاص غذایی که باعث میشود همیشه میل به خوردن غذاهای خاص داشته باشند.
- به طیف وسیعی از غذاها آلرژی دارند
- در نوزادی اغلب عفونتهای پیدرپی گوش دارند
- مشکلات مزاجی خاص و مزمن مانند مدفوع بسیار بدبو
- ناتوانی در تقلید و یا نقش بازی کردن تخیلی
بسیاری از از این خصوصیات در کودکان دیگرهم هست اما اگر هشت مورد از این مشخصات در یک کودک وجود داشته باشد، بهتر است این موضوع با پزشک کودک در میان گذاشته شود.
اگر کودک شما مشکوک به اوتیسم است، نگران نباشید. زیرا آینده برای کودکان اوتیسمی بسیار درخشانتر از سایر بیماریها به نظر میرسد.داروها و رفتاردرمانیهای بسیاری وجود دارد که میتواند وضعیت کودک را بسیار بهبود بخشد. البته هنوز نمیدانیم اوتیسم به چه علتی به وجود میآید و بالطبع درمان قطعی آن هم هنوز مشخص نیست. اما آنچه میدانیم این است که تلفیقی از دارو، گفتاردرمانی و انجام تمرینات خاص میتواند کودک را برای زندگی عادی آماده کند.